Bekroond, deel 1 (tot 2015):

Selectie:

eervolle vermelding poezieprijs plasmolen, mei 2014

Route de Val-Dieu, december

Het laatste licht
wat mossig,
de beek
van smeltend tin:

de oostenzon
streelt laag
het ingeslapen land

maakt schors
doorgroefder
en de laatste nerven fier
in het kierend blad.

Elke boom
ontdaan.

Alle kleur
verwaaid.

Het enige dat
buiten de seizoenen staat,
de schuine rotsen
vlak voor de abdij:

de aarde laat
zich even kennen
toont haar tanden
in een gelaagde grijns.

En dan
weggebeten uit het woud:

oord
van het ingekeerde zwijgen
waar devotie is
en brood.

En offerlichtjes
achter glas in lood.

(2014, derde prijs Elly Blom poeziewedstrijd, Valkenburg)

Tweelicht (voor een fotografe)

Ze schrijft met licht
verhalen in het deemster

kiest kleur
in gulden snedes
en wijst je ogen
stil de weg.

Van elke bloem
en ieder diertje
schetst zij verbazing

en met zilverdraden
naast de schemer
weeft zij verwondering.

Ze schrijft met het licht
en doseert het donker

intiem bewijs
van haar bestaan.

(2014 eerste prijs poeziewedstrijd Huygensmuseum Hofwijck, thema verwondering)

Nocturne (Ontmoeting).

Ik streel de toetsen
en duw zachtjes aan de stilte

kies ebbenzwart en wit ivoor
zoals jij mij dicteert

doseer het ritenuto
en masseer de klank
in timbre en toucher.

En terwijl de nocturne
onder mijn handen ontwaakt
en bezit neemt
van waar geen woord kon komen

zie ik over de snaren
je trieste blik
ontheemde ziel:

in elke toonaard
blijk je mij te kennen
schets je mij
vanuit mijn eigen vingers.

Klankspiegel
en schaduwtoon.
Melancholie als onderstroom.

Als ik de toetsen streel
wek ik je weer tot leven.
Even..

..tot ik mijn handen
weer laat rusten
in mijn schoot

en we samen
ademloos verstillen.

Even dood.

(derde prijs Elly Blom poeziewedstrijd Valkenburg, 2013)

Basilica

Zelfs stilte
heeft een echo

die blijft hangen
onder bogen van arduin.

Het middenpad sleets
van hostiewaarts geschuifel,

vervalend rood damast
waar men ooit met open mond
de ogen sloot.

Glas in lood
schenkt fletse martelaars
hun laatste kleur

het orgel
houdt de adem in,
fuga en toccata
hurken in de knokkels.

Degenen die hier waarden
bouwden bogen
om hun angst
te vangen

te temmen ook
met wierook
zwaaiend
en gregoriaans.

Zelden sijpelt dezer tijden
nog een rozenkrans
door vrome handen

zelden prevelt hier
iemand nog de stilte
in-devoot aaneen.

De tijd is ingevuld
de angst is afgekocht;

geloof allang
door waan van weten afgelost.

(eerste prijs Raadselige Roos 2004)

Juryrapport:
Uit 82 inzendingen – nooit eerder werden er zoveel gedichten ingezonden – is het gedicht ‘Basilica’ van Jan Smulders uit Oost-Maarland (Eijsden) bekroond met de Raadselige Roos 2004.
Al eerder kreeg hij eervolle vermeldingen, nu is hij de terechte winnaar.
‘Basilica’ is een prachtig, bijna symmetrisch opgebouwd gedicht. Het taalgebruik is zeer origineel en bevat mooie vondsten.
De jury is enthousiast over zinsneden als ‘zelfs stilte heeft een echo’, ‘fletse martelaars’, ‘hurken in de knokkels’ en ‘de angst is afgekocht’.
Als er al kritiek mag zijn, dan geldt dat voor de archaïsch aandoende woordcombinaties ‘dezer tijden’ en ‘degenen die hier waarden’ (rondwaarden).
‘Basilica’ is al met al een knap gedicht, dat op overtuigende wijze en met voorsprong bekroond mag worden als de winnaar van de Raadselige Roos voor poëzie 2004.
De Publieksjury kende een van de zes eervolle vermeldingen toe aan ‘Basilica’ van Jan Smulders.

Saudade

Ze zingt boten
voor wie verdronk,
zingt meeuwen terug
die doolden

fadista met de verre ogen
heimwee keer op keer.

Met ieder glas
meer tranen,
elk verdriet krijgt diepte
in haar stem

fadista met de verre ogen
heimwee meer en meer.

Waar praten stokt
rakelen fado’s pijn weer op,
teder snaren strelend
want dierbaar blijft het missen.

In haar armen de baren,
haar stem de schaduw van de wind
en haar ogen lijdzaam geloken
voor de angst die zich slechts zingen laat

fadista met de verre ogen

( eerste prijs Raadselige Roos 2005)
Juryrapport:

Van begin af aan was het voor de jury duidelijk dat de Raadselige Roos 2005 toegekend moest worden aan het gedicht ‘Saudade’ dat afkomstig bleek van de winnaar van vorig jaar, Jan Smulders uit Eijsden. De dichter acteert dus al twee jaar op een hoog niveau.
Zijn gedicht springt er direct uit: een origineel thema, knap verwoord.
‘Saudade roept in een droeve nostalgie een fadozangeres op, die op melancholische wijze haar fado’s vol lijden en hunkering ten gehore brengt. Daarbij is het gedicht zeer beeldend.
De beginregels zijn daar een goed voorbeeld van.
Ook voor de structuur en de climax aan het slot heeft de jury veel waardering.

Het oordeel van de vakjury en de publieksjury is dit jaar eensluidend: ‘Saudade’ steekt met kop en schouders boven de andere inzendingen uit. Jan Smulders is de terechte winnaar van de Raadselige Roos voor poezie 2005.